Afazi

Afazi;

Afazi tanım olarak kişinin lisan fonksiyonunu bozan ve iletişimini zorlaştıran sonradan kazanılan bir hastalıktır. Afazik hastalar konuşmada zorlanır veya söylenenleri anlayamazlar. Okuma ve yazma fonksiyonları da genellikle etkilenir.

Afaziye sebep olarak en sık karşımıza çıkan hastalık (%25-40’ı) inme (strok-felç) hastalığıdır. Konuşma merkezini etkileyen damar tıkanmaları veya bu bölgedeki kanamalar afaziye sebep olur. Ayrıca beyin tümörleri, kafa travmaları, enfeksiyonlar da afaziden sorumlu olan diğer durumlardır. Bazen de dejeneratif ilerleyici nörolojik hastalıklar afaziye sebep olur. İnmeye bağlı afaziler genellikle beynin sol tarafını etkiler, bu etkilenme beyin çapraz çalıştığı için sağ kol ve bacakta güçsüzlük de yaratabilir.

Afazi bazen o kadar şiddetli olur ki kişi hiçbir şekilde çevre ile iletişim kuramaz. Ne söyleneni anlar ne de kendini ifade edebilir. Bazen de nisbeten daha hafiftir. Bu gibi hafif durumlarda cisimleri isimlendirmede, tanıdıklarının adını söylemede problem yaşar. Kelimeleri doğru şekilde cümle içinde kullanamaz.

Afaziye yakalanan çoğu hastanın işlerine devam etmeleri pek mümkün olmaz, işlerini değiştirmeleri gerekebilir. İnmeye bağlı afazi, olay sonrası altıncı aydan sonra genellikle pek düzelme göstermez; bununla birlikte bazı hastaların sonrasında da iyileşme gösterebildiklerini nadir de olsa görebiliriz.

Sağlık profesyonellerinin görevi afazik hastanın kalan iletişim kanalının olup olmadığını saptamak, varsa bu kanalın daha iyi kullanılıp geliştirilmesi için uygun tedavileri uygulamaktır.

Toplumda çok bilinmese de afazi sık görülen bir hastalıktır. 2016 yılında ABD’de yapılan bir çalışmada toplumun %9’u afazinin ne olduğunu bilmiş, %91’i bu hastalıktan habersiz olduğunu belirtmiştir. Görülme sıklığı Parkinson hastalığından daha fazladır.